„Ég minnist þess alltaf með hlýju að hafa verið þarna.“ Einsögurannsókn á námi þriggja kynslóða við húsmæðraskóla

Í þessari ritgerð er leitað svara við því hvernig húsmæðrafræðslan þróaðist í áranna rás, á Íslandi, með einsöguna að leiðarljósi. Rætt er við þrjá fyrrum nemendur, sem fóru á sitt hvoru tímabilinu í húsmæðraskóla, og eru tengdir fjölskylduböndum. Með því móti er reynt að varpa ljósi á þróun þessara menntastofnana, út frá samfélagsbreytingum. Einnig er leitað svara við því hvers vegna vinsældir skólanna minnkuðu. Efninu er skipt niður í kafla. Fyrst er rætt um þjóðfélagsþróun hérlendis á 20. öld í meginatriðum. Því næst er rakin saga húsmæðrafræðslunnar frá upphafi og til dagsins í dag. Loks fer fram greining á viðtölum viðmælenda, gerð grein fyrir reynslu þeirra af dvöl sinni í húsmæðraskóla og efninu skipt í nokkur þemu. Niðurstaða höfundar er í meginatriðum sú að ástæðan fyrir dvínandi áhuga á námi í húsmæðraskóla sé margþætt og megi rekja til breytinga í þjóðfélaginu. Af frásögnum viðmælenda að dæma, skilaði fræðsluskylda skólanna sér fyllilega. Nemendur töldu námið hafa nýst sér vel og andrúmsloftið í skólunum var persónulegt og afslappað. Sé nám viðmælenda borið saman, má sjá að það hefur tekið í breytingum í gegnum árin. Loks má segja að þrátt fyrir að þessar stofnanir hafi gegnt mikilvægu menningar- og menntahlutverki virðist afdrif þeirra og framtíð óráðin. Með efnahagshruninu 2008 er ekki útilokað að almenningur, ásamt ráðamönnum þjóðfélagsins, sjái hag í því að endurvekja þessar stofnanir í anda meiri og betri meðferðar á hráefni til matvælagerðar og fleira sem tengist hinu daglega lífi fólks. Efnisorð: Húsmæðraskólar, menntastofnanir, þjóðfélagsþróun, kynslóðabil, hefðir og siði